شرایط لازم برای سبزیکاری در منزل

سبزیکاری چه در باغچه ی کوچک حیاط و چه در بخشی از زمین باغمان می‌تواند تجربه‌ی خوبی باشد. و از طرفی با بالا رفتن هزینه‌ی غذایی می‌تواند کمکی باشد برای تهیه‌ی جیره‌ی غذایی خانواده.

در این پست اطلاعاتی که برگرفته از سایت پسته رفسنجان در رابطه با کاشت سبزی، و شرایط و امکانات مورد نیاز آن است را بخوانید.

فواید کاشت سبزی: 

تهیه سبزی به قیمت ارزانتر، داشتن سبزی تازه و باطراوت و با کیفیت بهتر نسبت به سبزیهای که در بازار به فروش میرسند، صرفه‌جویی در وقت برای تهیه سبزی، داشتن یک سرگرمی سالم و مفرح، بهداشتی تر بودن سبزیهای خانگی از نظر میزان و نوع کود و سم و نحوه آبیاری نسبت به سبزی های دیگر، ایجاد فاضای سبز با ایجاد مزرعه سبزی در منرل.

اما برای این در زمینه‌ی کاشت سبزی بتوانیم موفق عمل کنیم باید برخی از شرایط و فاکتورها را مد نظر داشته باشیم. که این جا به آن اشاره میکنیم.

انتخاب زمین: 

نقطه ای از حیاط باغچه را انتخاب نمایید که حداقل ۶ ساعت درروز افتاب مستقیم داشته باشد.

فاصله دیوار تا باغچه حداقل یک متر درنظر گرفته شود تا از نفوذ اهک یا گچ بداخل خاک جلوگیری شود.

قسمتهایی ازباغچه که در محل گودتری قرارگرفته برای سبزیکاری انتخاب نشود چون رطوبت زیاد موجب پوسیدگی ریشه میشود.

زمینهای شیبدار بایستی با ایجاد سکو آنها را به قطعات مناسب تقسیم و هر قطعه را کاملا هموار کرد.

 زمینهای شیبدار بایستی با ایجاد سکو آنها را به قطعات مناسب تقسیم و هر قطعه را کاملا هموار کرد.

چگونگی تهیه بستر کاشت سبزی

شخم: یعنی برگرداندن و نرم کردن خاک ، باید توجه داشت تنها در سطح االرض عمل شود زیرا میکرو ارگانیسم ها فعالیتشان را در این قسمت از خاک انجام می دهند و از طرفی ریشه اغلب سبزیها از همین قسمت تغذیه می کنند.

دیسک: کلوخهایی که پس از شخم زدن بوجود می آیند بایستی که خرد شوند که اینکار در زمینهای بزرگ توسط دیسک انجام می شود .

تسطیح: پستی بلندی های زمین را با ادواتی مثل ماله یا غلتک تسطیح می کنند باید توجه داشت که هنگام استفاده از غلتک، زمین زیاد مرطوب نباشد (بعلت فشرده شدن خاک و غیر قابل نفوذ شدن ٓان در مقابل ٓاب و هوا)

توجه به میزان آب مناسب به گیاهان. با بررسی ریشه گیاه می توان به آبیاری مناسب گیاه پی برد و در صورت لزج بودن ریشه از آبیاری بیش از اندازه آن خودداری کرد.

همچنین باغبانان باید در زمینه آسیب حیوانات اهلی مانند گربه و سگ به گیاهان توجه لازم را داشته باشند.

روش های مختلف کاشت بذر برای سبزی کاری

روش دست پاش: در این روش بذر سبزیها در اسرع وقت و بدون هیچ نظم وترتیبی روی زمین پاشیده می شود و سپس با وسایلی مثل شن کش و یا ماله با خاک مخلوط می شود معموال قبل از بذر پاشی زمین را ٓابیاری می کنند . بعضی از سبزی ها مثل اسفناج ، ترتیزک ، تربچه ، جعفری ، شوید و غیره که زمین را زود می پوشانند و فرصت رشد علفهای هرز را نمی دهند به این صورت پاشیده می شوند .

روش خطی یا ردیفی: ردیف های کاشت را در این روش به علت جذب نور بیشتر معموال از شمال به جنوب می کشند . در این روش به کار بیشتر و زمان زیادتری نیاز است ولی دارای فوایدی نیز می باشد از قبیل : ٓاسانی وجین علفهای هرز ، مصرف کمتر بذر ، سله شکنی و ٓابیاری و تنک کردن ٓاسانتر انجام می شود ، خاک دادن پای بوته ، هرس بعضی از سبزی ها ، کود سرک ، سمپاشی و بالاخره برداشت محصول براحتی انجام می گیرد .

روش کپه ای: کاشت تعدادی از سبزیها به ویژه سبزیهای دانه ای به این صورت انجام می گیرد . در این روش پس از حفر گودالی به عمق ۳ تا ۵ سانتیمتر و به فواصل معین تعداد یک تا دو عدد بذر سبزی را در داخل گودال قرار داده و با خاک روی ٓان را می پوشانند، بوته های اضافی و ضعیف را پس از سبز شدن و اندکی رشد تنک می کنند.

در این روش علاوه بر سبزیهای دانه ای مثل ( لوبیاسبز، نخودسبز، باقالسبز وذرت شیرین) خانواده کدوییان (Cucurbitaceae)را نیز می توان کاشت.

نحوه حفظ و نگهداری از سبزیجات کاشته شده

عملیاتی که برای نگهداری و تقویت گیاه تا زمان برداشت محصول انجام می گیرد اصطالحا داشت نامیده می شود و عبارتند از :

۱) وجین علفهای هرز : علفهای هرز ٓاب و مواد غذایی را که باید مورد استفاده گیاه اصلی قرار بگیرد را برای تغذیه و رشد و نمو خود استفاده می کنند و راههای از بین بردن علفهای هرز عبارتند از :

الف – کندن علف های هرز یا وجین دستی : یا بصورت مکانیزه با وجین کار موتوری و یا بوسیله دست یا ادواتی مثل بیل ، فوکا و بیلچه انجام میگردد

۲- استفاده از مواد شیمیایی یا علف کش: به دو دسته تقسیم می شوند ، علف کش های عمومی که کلیه گیاهان را از بین می برند و قبل از بذر پاشی ونشا کاری مورد استفاده قرار می گیرند و علف کشهای انتخابی که می توان ٓانرا در زمانی که زمین زیر پوشش سبزی است استفاده نمود.

زمان و روش های آبیاری سبزیجات کاشته شده 

ابیاری بموقع و کافی نه تنها در تامین رطوبت زمین موثر است بلکه در مقدار عملکرد و نظافت و مرغوبیت انواعٓ سبزیها نیز دخالت دارد .

الف –ابیاری نشتی : در این روش جویهایی بشکل مارپیچ به عرض ۳۳ تا ۴۳ سانتی متر و عمق ۳۳ تا ۳۵ سانتی متر حفر کرده (بشکل پشته های متوالی ) و جویها به موازات یکدیگر و عمود بر خط شیب سطح مزرعه قرار می گیرند ( داغ ٓاب ) . در سبزیهای خانواده کدؤيیان و بادمجانیان ، ( Solanaceae,Cucurbitaceae ) بیشتر از این روش ابیاری استفاده می شود .

ب – ابیاری کرتی : مزرعه را به صورت قطعات کوچک که به ٓان کرت یا کرد می گویند،تقسیم می کنند.که کرتها به وسیله یک مرز خاکی از هم جدا می شوند و بدلیل خیس نشدن اندامهای هوایی گیاه معموال̋ امراض قارچی کمتر به گیاه ٓاسیب می رسانند

ابیاری قطره ای: از لوله های پالستیکی(PVC) استفاده می شود و با نصب نازلهایی روی لوله ها،ٓاب به صورت قطره قطره در دسترس ریشه گیاه قرار می گیرد.

مزایا: صرفه جویی فراوان در مصرف ٓاب ، ارزانتر بودن لوله های سیاه که سیاه بودن ٓانها باعث می شود جلبکها روی ان رشد نکند.ٓ

معایب: داشتن هزینه زیاد ، هر نازل نهایتا̋ به ۲۵ % از ریشه گیاه ٓاب می رساند، گرفتگی قطره چکانها و لوله ها از دیگر معایب به شمار می رود.

تنک کردن بوته ها در واحد سطح

حذف بوته های اضافی و متعادل کردن مقدار بوته در واحد سطح را تنک کردن می نامند. بذر هویج را در مناطق معتدل در اوأيل بهار ودر اواخر تابستان ودر مناطق گرمسیر در پاییز روی خطوطی به فاصله ۴۳-۴۵ سانتی متر در عمق ۱-۱/۵ سانتی متری می کارند. فاصله بوته ها روی خطوط کاشت ۵-۱۳ سانتی متر می باشد.طول دوره رشد ٓان برای انواع زود رس ۲ ماه وبرای انواع دیررس ۴-۵ ماه و مقدار بذر الزم برای هر هکتار ۳-۴ کیلو می باشد.

بهترین خاک برای انواع زود رس زمینهای شنی رسی وبرای انواع دیررس خاکهای رسی شنی است ولی در هر صورت به هر هکتار زمین باید ۲۳-۳۳ تن کود دامی پوسیده وحدود ۲۵۳ کیلو کود شیمیایی مخلوط اضافه کرد.